Maşyn gurallarynyň modellerini taýýarlamak usulyna görä, gurallar 11 kategoriýa bölünýär: tornalar, buraw maşynlary, içgysgynç maşynlar, üweýji maşynlar, dişli gaýtadan işleýän maşynlar, ýüplük maşynlary, degirmen maşynlary, meýilleşdiriji awtoulaglar, broşka maşynlary, armatura we ş.m. maşyn gurallary.Maşyn guralynyň her görnüşinde, iş aralygyna, ýerleşiş görnüşine we gurluş ýerine ýetirişine görä birnäçe topara bölünýär we her topar birnäçe tapgyra bölünýär.Bu gün redaktor size tornalaryň, içgysgynç maşynlaryň we degirmen maşynlarynyň taryhy hekaýalary barada gürleşer.
1. Torna
Torna, aýlanýan iş bölegini öwürmek üçin esasan öwrüm guralyny ulanýan maşyn guralydyr.Torna, burawlar, reamerler, reamerler, kranlar, ölüler we pyçak gurallary degişli gaýtadan işlemek üçin hem ulanylyp bilner.Torbalar, esasan, aýlaw ýüzleri bolan şahlary, diskleri, ýeňleri we beýleki eserleri gaýtadan işlemek üçin ulanylýar we maşyn öndürmekde we abatlamak dükanlarynda iň köp ulanylýan maşyn gurallarydyr.
1. Gadymy kasnalaryň we ýaýlaryň “ýaý torbasy”.Gadymy Müsürden bäri adamlar agaçlary merkezi okunda aýlamak bilen gural bilen öwürmek tehnologiýasyny oýlap tapypdyrlar.Ilkibaşda adamlar agaçlary öwrmek üçin direg hökmünde iki sany agaçdan peýdalanypdyrlar, şahalaryň elastik güýjüni ulanyp, ýüpi oduna öwrüpdirler, odun öwürmek üçin el ýa-da aýak bilen arkan çekip, pyçagy tutupdyrlar. kesmek.
Bu gadymy usul kem-kemden ösüp, tigirdäki ýüpüň iki ýa-da üç öwrümine öwrüldi, arkan ýaý görnüşine egilen elastik çybykda goldanylýar we gaýtadan işlenen zady aýlamak üçin ýaý gysylýar we yza çekilýär. öwrüm, bu “ýaý torna”.
2. Orta asyr krank mil we polwi “pedal torna”.Orta asyrlarda kimdir biri krank milini aýlamak we polwi sürmek, soňra bolsa ony aýlamak üçin esasy şaha sürmek üçin pedal ulanýan “pedal torna” ýasapdyr.XVI asyryň ortalarynda Besson atly fransuz dizaýneri, guralyň süýşmegi üçin nurbat taýagy bilen nurbatlary öwürmek üçin torna dizaýn etdi.Gynansagam, bu torna meşhur bolmady.
3. XVIII asyrda ýatylýan gutular we çukurlar dünýä indi.XVIII asyrda başga biri aýlanyş kinetik energiýasyny polwi üstünde saklap bilýän we iş bölegini gönüden-göni aýlanmakdan başlap, aýlanýan pedaly we birleşdiriji çybykdan peýdalanýan torna dizaýn etdi. Iş bölegini saklamak üçin çek.
4. 1797-nji ýylda iňlis Maudsli takyk gurşun nurbady we çalşylýan dişli bolan döwür ýasaýjy gural torna oýlap tapdy.
Maudsli 1771-nji ýylda doguldy we 18 ýaşynda oýlap tapyjy Brammeriň sag adamydy.Brammeriň hemişe daýhan bolandygy we 16 ýaşyndaka bir hadysanyň sag topugynyň maýyp bolmagyna sebäp bolandygy aýdylýar, şonuň üçin gaty ykjam däl agaç işlerine geçmeli boldy.Ilkinji oýlap tapyşy 1778-nji ýylda hajathana bolupdy. Maudsli Brahmerden 26 ýaşyndaka gidýänçä, gidrawliki pressleri we beýleki enjamlary dizaýn etmäge kömek edip başlady, sebäbi Brahmer Moritsiň hepdede aýlyk haklaryny 30 şillingden ýokarlandyrmak baradaky teklibini gödek ret etdi.
Maudsliniň Brammerden giden ýylynda, iki sany paralel rels boýunça hereket edip bilýän gural saklaýjy we guýrugy bolan ilkinji sapak torna gurdy.Gollanma demirýolunyň gollanma üstü üçburçluk bolup, eplenç aýlananda, gurşun nurbady gural saklaýjysyny gyrada herekete getirýär.Bu, häzirki tornalaryň esasy mehanizmi bolup, islendik çukuryň takyk metal nurbatlaryny öwrüp bolýar.
Üç ýyldan soň, Maudsli öz ussahanasynda iýmit tizligini we sapaklaryň ýerini üýtgedýän çalyşýan dişli enjamlar bilen has doly torna gurdy.1817-nji ýylda başga bir iňlis Roberts, aýlaw tizligini üýtgetmek üçin dört basgançakly tigir we arka tigir mehanizmini kabul etdi.Tizara bug hereketlendirijisiniň we beýleki enjamlaryň oýlanyp tapylmagyna goşant goşan has uly tornalar girizildi.
5. Dürli ýörite tornalaryň döremegi Mehanizasiýa we awtomatlaşdyryş derejesini ýokarlandyrmak üçin ABŞ-da Fitch 1845-nji ýylda torna torna oýlap tapdy;1848-nji ýylda ABŞ-da tigirli torna peýda boldy;1873-nji ýylda ABŞ-da Spenser ýekeje tok awtomatiki torna ýasady we tiz wagtdan üç okly awtomatiki torna ýasady;20-nji asyryň başynda aýratyn hereketlendirijiler bilen hereketlendiriji dişli geçirijiler bilen tornalar peýda boldy.Speedokary tizlikli gural poladynyň oýlanyp tapylmagy we elektrik hereketlendirijileriniň ulanylmagy sebäpli tornalar yzygiderli kämilleşdirildi we ahyrsoňy ýokary tizlik we ýokary takyklyk derejesine ýetdi.
Birinji jahan urşundan soň ýarag, awtoulag we beýleki tehnika pudaklarynyň zerurlygy sebäpli dürli ýokary öndürijilikli awtomatiki tornalar we ýöriteleşdirilen tornalar çalt ösdi.Ujypsyzja eserleriň öndürijiligini ýokarlandyrmak üçin 1940-njy ýyllaryň ahyrynda gidrawliki profilli enjamlar bilen tornalar öňe sürüldi we şol bir wagtyň özünde köp gurally tornalar hem işlenip düzüldi.1950-nji ýyllaryň ortalarynda punch kartoçkalary, berkitme plitalary we aýlawly programma bilen dolandyrylýan tornalar işlenip düzüldi.CNC tehnologiýasy 1960-njy ýyllarda tornalarda ulanylyp başlandy we 1970-nji ýyllardan soň çalt ösdi.
6. Torbalar ulanylyşyna we wezipelerine görä dürli görnüşlere bölünýär.
Adaty torna gaýtadan işleýän obýektleriň giň toparyna eýedir we pyçagyň tizligini we iýmitini sazlamak diapazony uly bolup, işiň içki we daşarky ýüzlerini, ahyrky ýüzlerini we içerki we daşarky sapaklaryny gaýtadan işläp biler.Tokaýyň bu görnüşi, esasan, pes öndürijilikli işçiler tarapyndan el bilen dolandyrylýar we bir bölekli, kiçi partiýaly önümçilik we abatlaýyş ussahanalary üçin amatly.
Turret torbalarda we aýlaw torbalarynda týuret gurallary ýa-da birnäçe gural saklap bilýän aýlaw gurallary bar we işçiler köpçülikleýin önümçilige laýyk gelýän eseriň bir gysylmagynda dürli amallary tamamlamak üçin dürli gurallary ulanyp bilerler.
Awtomatiki torna belli bir programma laýyklykda kiçi we orta göwrümli eserleriň köp prosessli işlemegini awtomatiki usulda tamamlap biler, materiallary awtomatiki ýükläp we düşürip biler we köpçülikleýin önümçilik üçin amatly bolan şol bir eseriň bir toparyny birnäçe gezek gaýtadan işläp biler.
Köp gurally ýarym awtomat tornalar bir ok, köp ok, keseligine we dikligine bölünýär.Bir okly gorizontal görnüşiň ýerleşişi adaty torna görnüşine meňzeýär, ýöne gurallaryň iki toplumy degişlilikde esasy şahanyň öň we arka ýa-da ýokary we aşaklygyna gurulýar we diskleri gaýtadan işlemek üçin ulanylýar, halkalar we şkaf eserleri we öndürijiligi adaty torbalardan 3-5 esse ýokarydyr.
Profil torna şablonyň ýa-da nusganyň görnüşine we ululygyna öýkünip, iş böleginiň işleýiş siklini awtomatiki usulda tamamlap biler.Çylşyrymly şekilli iş böleklerini kiçi partiýa we partiýa öndürmek üçin amatly we öndürijiligi adaty torbalardan 10-15 esse ýokarydyr.Köp gurally saklaýjy, köp okly, çuk görnüşi, dik görnüşi we beýleki görnüşleri bar.
Dik tornaň eplenmesi keseligine tekizligine perpendikulýar, iş bölegi keseligine aýlanýan stoluň üstünde gysylýar we guralyň galan bölegi şöhle ýa-da sütün boýunça hereket edýär.Adaty tornalarda gurmak kyn bolan iri, agyr iş böleklerini gaýtadan işlemek üçin amatly.Umuman, olar iki kategoriýa bölünýärler: bir sütün we goşa sütün.
Belgi diş torna öwrülip barýarka, gural eýesi wagtal-wagtal radial ugurda jogap berýär, bu forklift freze kesiji, kesiji we ş.m. diş ýüzlerini emele getirmek üçin ulanylýar. elektrik hereketlendirijisi dişiň ýüzüni ýeňilleşdirýär.
Specialöriteleşdirilen torbalar, krank milleri, kamer torbalary, tigir torbalary, ok torbalary, rulonlar we ingot torbalary ýaly käbir iş bölekleriniň aýratyn ýüzlerini maşynlamak üçin ulanylýan tornalardyr.
Kombinirlenen torna esasan gaýtadan işlemek üçin ulanylýar, ýöne käbir aýratyn bölekleri we esbaplary goşandan soň, içgysgynç, degirmen, buraw, salmak, üwemek we beýleki gaýtadan işlemegi hem ýerine ýetirip biler.“Birnäçe funksiýaly bir maşyn” aýratynlyklaryna eýedir we abatlaýyş stansiýasyndaky in engineeringenerçilik ulaglary, gämiler ýa-da ykjam abatlaýyş işleri üçin amatly.
2. Zerur maşyn
Ussahanalar pudagy birneme yza galan hem bolsa, köp senetçini taýýarlady we öndürdi.Maşyn ýasamak boýunça hünärmen bolmasalar-da, pyçak, arra, iňňe, buraw, konus, ýylmaýjy, şah, ýeň, dişli, düşek çarçuwasy we ş.m. ýaly her dürli el gurallaryny ýasap bilerler, aslynda maşynlar ýygnalýar bu böleklerden.
1. Içgysgynç maşynyň ilkinji dizaýneri - Da Winçi içgysgynç maşyn “Enjamlaryň enesi” hökmünde bellidir.Içgysgynç maşynlar barada aýdanymyzda, ilki Leonardo da Winçi hakda gürleşmeli.Bu rowaýata öwrülen şekil, metal işlemek üçin iň irki içgysgynç maşynlaryň dizaýneri bolup biler.Onuň döreden içgysgynç maşyn gidrawlik ýa-da aýak pedaly bilen işleýär, içgysgynç gural iş bölegine ýakyn aýlanýar we iş bölegi kran tarapyndan dolandyrylýan ykjam stolda ýerleşdirilýär.1540-njy ýylda başga bir suratkeş, şol döwürde içi boş guýmak üçin ulanylýan içgysgynç maşynyň çyzgysy bilen “Pirotexnika” suratyny çekdi.
2. Top toplaryny gaýtadan işlemek üçin doglan ilkinji içgysgynç maşyn (Wilkinson, 1775).XVII asyrda, harby zerurlyklar sebäpli top öndürmek gaty çalt boldy we topuň barrelini nädip öndürip bolar, adamlar gyssagly çözmeli esasy meselä öwrüldi.
Dünýädäki ilkinji hakyky içgysgynç maşyn 1775-nji ýylda Wilkinson tarapyndan oýlanyp tapyldy. Aslynda, Wilkinsonyň içgysgynç enjamy, has takygy, toplary takyk işlemäge ukyply buraw maşyny, iki ujundaky podşipniklere oturdylan içi boş silindr görnüşli içgysgynç bar.
1728-nji ýylda Amerikada doglan Wilkinson 20 ýaşynda Bilstonyň ilkinji demir peçini gurmak üçin Staffordshire göçdi.Şol sebäpli Wilkinson “Staffordshire ussasy demirçi” diýlip atlandyryldy.1775-nji ýylda, 47 ýaşynda Wilkinson seýrek takyklyk bilen top çukurlaryny burawlap bilýän bu täze enjamy döretmek üçin kakasynyň zawodynda köp işledi.Gyzykly tarapy, Wilkinson 1808-nji ýylda ölenden soň, öz dizaýnynyň çoýun tabytynda jaýlandy.
3. Içgysgynç maşyn, Wattyň bug hereketlendirijisine möhüm goşant goşdy.Senagat rewolýusiýasynyň ilkinji tolkuny bug hereketlendirijisi bolmazdan mümkin bolmazdy.Bug hereketlendirijisini ösdürmek we ulanmak üçin zerur sosial mümkinçiliklerden başga-da käbir tehniki şertleri äsgermezlik edip bolmaz, sebäbi bug motorynyň böleklerini öndürmek agaç ussasy tarapyndan agaç kesmek ýaly aňsat däl.Käbir ýörite metal böleklerini şekillendirmek zerurdyr we gaýtadan işlemegiň takyklygy talaplary ýokarydyr, degişli tehniki enjamlar bolmazdan gazanyp bolmaz.Mysal üçin, bug hereketlendirijisiniň silindrini we porşini öndürilende, porşeniň önümçilik prosesinde zerur daşky diametriň takyklygy ululygyny ölçän wagtyňyz daşardan kesilip bilner, ýöne içiniň takyklyk talaplaryna laýyk gelýär. silindriň diametri, umumy gaýtadan işlemek usullaryny ulanmak aňsat däl..
Smithton XVIII asyryň iň oňat mehanigi bolupdyr.Smithton 43 bölek suw we ýel degirmeni enjamlaryny dizaýn etdi.Bug hereketlendirijisini ýasamak barada aýdylanda, Smithon üçin iň kyn zat silindri gaýtadan işlemekdi.Uly silindrli içki tegelegi bir tegelege öwürmek gaty kyn.Bu maksat bilen, Smithton Cullen Iron Works-da silindriň içki tegeleklerini kesmek üçin ýörite gural ýasady.Suw çeňňegi bilen işleýän bu hili içgysgynç maşyn, uzyn okunyň öň tarapynda gural bilen enjamlaşdyrylandyr we gural içki töweregini gaýtadan işlemek üçin silindrde aýlanyp bilner.Gural uzyn şahanyň öň tarapynda gurnalanlygy sebäpli, miliň gaçmagy ýaly meseleler ýüze çykar, şonuň üçin hakykatdanam tegelek silindr öndürmek gaty kyn.Bu maksat bilen, Smithton gaýtadan işlemek üçin silindriň ýagdaýyny birnäçe gezek üýtgetmeli boldy.
1774-nji ýylda Wilkinson tarapyndan oýlanyp tapylan içgysgynç maşyn bu meselede uly rol oýnady.Bu hili içgysgynç maşyn, material silindrini aýlamak we merkezdäki kesgitlenen gurala tarap iteklemek üçin suw tigirini ulanýar.Gural bilen materialyň arasyndaky otnositel hereket sebäpli, material ýokary takyklyk bilen silindr görnüşli deşikde içgysgynç bolýar.Şol wagt alty teňňäniň galyňlygynda diametri 72 dýuým bolan silindr ýasamak üçin içgysgynç maşyn ulanylýar.Döwrebap tehnologiýa bilen ölçelen bu uly ýalňyşlyk, ýöne şol döwürdäki şertlerde bu derejä ýetmek aňsat däldi.
Şeýle-de bolsa, Wilkinsonyň oýlap tapyşy patentleşdirilmedi we adamlar ony göçürip gurnadylar.1802-nji ýylda Watt Wilkinsonyň Soho demir önümlerinde göçüren oýlap tapyşy barada-da ýazdy.Soň Watt bug motorynyň silindrlerini we pistonlaryny ýasanda, Wilkinsonyň bu ajaýyp maşynyny hem ulandy.Porşon üçin kesilende ululygyny ölçäp bolýandygy ýüze çykdy, ýöne silindr üçin beýle ýönekeý däl we içgysgynç maşyn ulanylmaly.Şol wagt Watt demir silindrini aýlamak üçin suw tigirini ulanyp, silindriň içini kesmek üçin kesgitlenen merkezi gural öňe iteklenýärdi.Netijede, diametri 75 dýuým bolan silindriň ýalňyşlygy teňňäniň galyňlygyndan az boldy.Örän ösen.
4. Stol göteriji içgysgynç maşynyň döremegi (Hatton, 1885) Soňky onýyllyklarda Wilkinsonyň içgysgynç maşynyna köp özgerişlikler edildi.1885-nji ýylda Angliýadaky Hutton häzirki zaman içgysgynç maşynyň prototipine öwrülen stol göteriji içgysgynç maşyn öndürdi.
3. Freze maşyn
XIX asyrda Iňlisler bug hereketlendirijisi ýaly senagat rewolýusiýasynyň zerurlyklary üçin içgysgynç maşyn we meýilleşdiriji oýlap tapdylar, Amerikalylar bolsa köp sanly ýarag öndürmek üçin degirmen enjamyny oýlap tapdylar.Freze maşyn, dürli şekilli degirmen kesiji maşyn, dik bölekleri, dişli şekiller we ş.m. ýaly ýörite şekilleri kesip bilýän maşyn.
1664-nji ýyldan başlap, iňlis alymy Hook aýlanýan tegelek kesijilere daýanmak arkaly kesmek üçin maşyn ýasady.Asyl degirmen enjamy hökmünde kabul edip bolar, ýöne şol döwürde jemgyýet höwes bilen jogap bermedi.1840-njy ýyllarda Pratt “Linkoln” degirmen maşynyny taslady.Elbetde, maşyn öndürmekde degirmen maşynlarynyň statusyny hakykatdanam kesgitlän adam Amerikaly Witni.
1. Ilkinji adaty üweýji maşyn (Witni, 1818) 1818-nji ýylda Witni dünýäde ilkinji adaty freze maşynyny ýasady, ýöne degirmen maşynynyň patenti Britan Bodmer (gural iýmitlendiriji enjam bilen).Gantry meýilleşdirijisini oýlap tapyjy) 1839-njy ýylda “aldy”. Freze maşynlarynyň gymmatlygy sebäpli, şol döwürde gyzyklanýanlar kän däldi.
2. Ilkinji uniwersal üweýji maşyn (Goňur, 1862) Birneme dymyşlykdan soň, degirmen enjamy ABŞ-da gaýtadan işe başlady.Munuň tersine, Witni we Pratt diňe degirmen maşynynyň oýlanyp tapylmagyna we ulanylmagyna esas goýup biler we zawodyň dürli amallaryna ulanyp boljak degirmen maşynyny hakykatdanam oýlap tapmagyň kreditini amerikan inerenerine bermelidigini aýdyp bolar. Jozef Braun.
1862-nji ýylda ABŞ-da Braun dünýädäki ilkinji uniwersal freze maşynyny öndürdi, bu uniwersal indeksleme diskleri we hemmetaraplaýyn freze kesijileri bilen üpjün etmekde döwürleýin täzelikdir.Universalhliumumy freze maşynynyň tablisasy keseligine belli bir burçy öwrüp bilýär we ahyrky degirmen kellesi ýaly esbaplara eýe.1867-nji ýylda Pari Paris sergisinde sergileneninde onuň “ähliumumy üweýji maşyny” uly üstünlik gazandy. Şol bir wagtyň özünde, Braun üweýişden soň deformasiýa edilmejek şekilli degirmen kesdi we soňra degirmeni üwemek üçin üweýji maşyn öndürdi. kesiji, degirmen maşynyny häzirki derejä ýetirýär.
Iş wagty: Iýun-02-2022